Kunst en astronomie kennen een nauwe verwevenheid die teruggaat tot de oudheid. Voor de komst van de moderne technologie werden astronomische gebeurtenissen vaak gedocumenteerd door middel van tekeningen en schilderijen. Het hemelgewelf was voor velen een inspiratiebron en in de loop van de geschiedenis hebben veel kunstenaars geprobeerd haar schoonheid vast te leggen op doek en papier. Het heeft geleid tot een rijke traditie van kunst en astronomie en een enorme verzameling prachtige kunstwerken teweeggebracht, geïnspireerd op de glinsterende sterrenhemel die boven ons welft.

De oudheid

In de prehistorie werden sterren door de mens gebruikt om te navigeren, de tijd bij te houden en (astronomische) gebeurtenissen te markeren. Dit gebeurde in de vorm van grotschilderingen en sterrenkaarten. Een van de oudste bekende uitingen van astronomische kunst zijn de beroemde paleolithische grotschilderingen van Lascaux in Frankrijk. De schilderingen zijn meer dan 15.000 jaar oud en tonen wilde dieren waarvan vermoed wordt dat het tekeningen van sterrenbeelden zijn.

In de loop van de vroege geschiedenis hebben verschillende volkeren zoals de Egyptenaren, Chinezen, Grieken en Romeinen sterrenkaarten vervaardigd die de zon, de maan, de sterrenbeelden en de melkweg weergeven.

De middeleeuwen en de Renaissance

Astronomie werd een van de zeven vrije kunsten in Middeleeuwse scholen en universiteiten. Dankzij deze opleving bleef de astronomie aan tot in de Renaissance en ontstonden fascinerende uitbeeldingen van de nachtelijke hemel door kunstenaars en wetenschappers, zoals de beroemde ‘Da Vinci Glow’ van Leonardo DaVinci en de gedetailleerde maanschilderingen van Galileo.

Recentere jaren

In de loop der jaren ontstonden er nog veel meer op de hemel geïnspireerde kunstwerken. Een van de beroemdste kunstwerken is de impressionistische “Sterrennacht”, waar de Nederlandse schilder Vincent van Gogh het uitzicht vanuit zijn slaapkamerraam liet zien.

Astrofotografie en digitale kunst

Met behulp van moderne technologieën wordt de hemel tegenwoordig niet alleen op papier vastgelegd, maar ook gefotografeerd. Toegewijde amateurastronomen creëren adembenemende beelden van de kosmos, die gecategoriseerd worden in een nieuw artistiek veld dat astrofotografie wordt genoemd.

Naast fotografen gebruiken digitale kunstenaars ook astronomie als inspiratiebron om sciencefiction-ruimtelandschappen te creëren, maar ook om verder onderzoek te helpen. Vooral NASA staat bekend om het inhuren van digitale artiesten om exoplaneten en astronomische fenomenen te visualiseren, zoals de afbeelding van het TRAPPIST-1 planetaire systeem.

Oude beschavingen hebben zich eeuwenlang over de nachtelijke hemel verwonderd. Nog steeds blijft de kosmos de interesse en nieuwsgierigheid van veel mensen prikkelen. Daarom moet elke kunstenaar die moeite heeft om inspiratie te vinden, het advies van Van Gogh ter harte nemen en gewoon naar buiten gaan en de sterren schilderen.